Melek Yatırımcılar ve Yatırımlar

Melek yatırımcılığın en sade tanımını yapmak gerekirse; henüz yolun başında olan (Start-up) bir iş fırsatına yatırım yapan, işletmelerin büyümeleri veya gelişmeleri için sermaye sağlayan kişidir.

2000’li yılların başlarında girişim sermayesi şirketlerinin çoğalması ile bu kavramlar karşımıza sıkça çıkmaya başlamıştı. Daha sonrasında bir melek yatırımcı furyası esmişti. Ama ülkemizde popüler olan her şey gibi bu da hızlı bir şekilde gündemden düştü. Melek yatırımcılar ve melek yatırımcı ağları faaliyetleri devam etti tabii ki ama belli bir çevrede kaldı. Kavram çok geniş bir kitleye yayılamadı. Son zamanlarda ise özellikle oyun sektöründe yaşanan başarılı “Exit”ler sayesinde tekrar gündeme geldi.

“Exit” dediğimiz ise bir girişimcinin girişimini satması veya mevcut payını elden çıkarması demek. Yani teknik konuya girmeden özetle girişim başarılı olmuş diyebiliriz.

Tabii ki bir de yüksek yatırım alan bazı girişimler oldu son zamanlarda. Bunu gören girişimciler hemen bir yatırım arama furyası başlattılar ve melek yatırımcı kavramı tekrar gündem olmaya başladı. Bu sefer ne kadar popüler olarak gündemimizde kalır emin değilim.

Ben kendilerine biraz eleştirisel yaklaşacağım öncelikle. Çünkü birkaç tane melek yatırımcı haricinde ciddi projeler çıkarabilen yok. Belirli bir kesimde sıkışıp kalınmış gibi bir görüntü var. Örümcek ağı gibi birbirine bağlı örülmüş yatırımcı ağları var ve hep belli tarzda projeler çerçevesinde kalınmış yatırımlar. Çeşitlilik çok az. Melek yatırımcılık sadece yazılım temelli şirketlere yatırım olmamalı. Ama sanırım en hızlı geri dönüşü bu şirketler sağladığı için melek yatırımcılarımız da bunları bulmaya çalışıyor. Böylece kısır döngü devam ediyor.

Buradan melek yatırımcılardan çok melek yatırım ağlarına seslenmek istiyorum.

Melek yatırımcının hadi diyelim ki şehir şehir üniversite üniversite gezme, melek yatırımcılığı anlatma ve başarılı olabilecek projeyi bulma şansı yok. Peki onlara bu projeleri bulabilecek ve önlerine getirebilecek olan sizler ne yapıyorsunuz? Ben insanımızın melek yatırımcının ne olduğunu bilmediğini görüyorum. Siz görmüyor musunuz? Yoksa dostlar alışverişte görsün, gelen projelerden 4 5 tanesi tutsa zaten bize yeter diye mi düşünüyorsunuz? İlla yatırım yüksek meblalarda yatırım yapılıp yüksek meblalar kazandırması mı gerekir?

Hele 2020 yılında pandeminin etkisi ile zaten kötüye giden ekonomi daha da hız kazanmışken, yatırımlara ihtiyacımız varken biraz kafamızı İstanbul’un dışına çıkarma ve etkili olabilecek çeşitli projeleri bulma zamanımız gelmedi mi?